Sander Wijgman: “Leid je toekomstige medewerkers al vanaf de basisschool op”

Melkveehouder Sander Wijgman is helder: “Laat kinderen al van kinds af aan kennismaken en actief deelnemen binnen jouw bedrijf. Laat ze vooral met de handen werken en ervaren dat er meer is dan alleen computerwerk. De balans moet terugkomen door veel meer aandacht te geven aan het praktische werk, met een beter evenwicht tussen hoofd-hart-handen. En op een boerderij is heel veel werk praktisch, waarbij je je intelligentie volop moet benutten. En ook de computer is daarbij niet meer weg te denken.  Maar dan wel als één van de vele technologische hulpmiddelen.”

Brug naar technologie op de boerderij
Sander verzorgde onlangs een excursie voor 21 kinderen van groep 3 van basisschool De Ontdekking in zijn dorp Brummen. Hij is met zijn veehouderij betrokken bij een initiatief van alle vijf basisscholen en een VSO-school in deze plaats. Deze scholen zoeken de samenwerking met ‘de buitenwereld’. Zij willen immers hun onderwijs verrijken met excursies, gastlessen en meer bij bedrijven en instellingen in de omgeving. En dan vooral op het moment dat het past bij een specifiek onderwerp dat in de klas/groep aan de orde is. Nu ging het om het onderwerp ‘dieren’. Sander sloeg hierbij ook de brug naar het gebruik van technologie op de boerderij.

“De balans moet terugkomen. Met veel meer aandacht voor praktisch werk. Met een beter evenwicht tussen hoofd-hart-handen.”

Bedrijfsbezoeken een ‘must’
Veel kinderen – en veelal ook hun ouders – hebben vaak nauwelijks weet van de maatschappelijke functie van bedrijven en instellingen buiten hun eigen woonwijk. Laat staan van de werkzaamheden en functies binnen zo’n bedrijf. Sander vindt het daarom belangrijk dat kinderen al op jonge leeftijd kennismaken met de activiteiten en werkzaamheden bij een bedrijf. En uiteraard ook bij zijn eigen veehouderij. Sander: “Die kennismaking creëert ook draagvlak voor alle typen bedrijven, zowel nu als naar de toekomst toe.”

Dierenfamilie op een boerderij
De leerkracht van de school kwam met de vraag om tijdens het bedrijfsbezoek aandacht te besteden aan het onderwerp ‘dieren, verschillende soorten dieren en het samenleven van dieren’. Dus gaf Sander niet alleen aandacht aan koeien en kalveren, maar ook aan de andere dieren en hun functies. Sander: “Uiteraard koeien die kalveren voortbrengen en daarom melk produceren, de hond die de boeven verjaagt, de kat die op jacht gaat naar de muizen en de zwaluw die de vliegjes uit de lucht haalt. En uiteraard is de voeding en het voeren van de koeien en kalveren volop aan de orde geweest.”

“Anno 2022 staat ook een boerderij bol van de techniek.”

Technologie onmisbaar
Sander: “Hoewel het thema ‘dieren’ het uitgangspunt was, sloeg ik natuurlijk ook de brug naar de technologie binnen ons boerenbedrijf: de melkrobot, de trekker, het maken van kunstmelk. Dit laatste is poedermelk met een constante voedingswaarde als bijvoeding voor de kalfjes. En uiteraard ook de kruiwagen en de kunstkoe die kinderen hebben gebruikt om zelf te melken. Anno 2022 staat ook een boerderij bol van de techniek.” Naast de onderwerpen ‘dieren’ en ‘technologie’ zouden volgens Sander ook andere thema’s aan de orde kunnen komen bij een excursie naar zijn bedrijf: “Bodem en bodemleven, groei van planten, opwekken van energie, klimaatneutraal, kringloop, onderhoud machines en meer. En dan denk ik vooral aan de hogere groepen op de basisschool.”

 “Ik wilde graag dat de leerlingen vanuit een nieuwsgierige houding aan het bedrijfsbezoek deelnamen.”

Voorbereiding
Sander: “Omdat de leerkracht en ik elkaar al kenden, verliep de voorbereiding zeer soepel en was telefonisch contact voldoende. We hebben ideeën over het programma uitgewisseld. Ook spraken we met elkaar af dat we tijdens de excursie zouden kijken of het programma bijgesteld moest worden. Ik heb de leerkracht wel het verzoek meegegeven om elke leerling vooraf in de klas minimaal één vraag te laten bedenken. Die zouden ze dan eventueel tijdens de excursie kunnen stellen. Ik wilde wel dat de leerlingen vanuit een nieuwsgierige houding aan het bedrijfsbezoek gingen deelnemen.”

Afwisseling in activiteiten                             
Vooral de afwisseling in activiteiten maakte de excursie tot een succes. Naast een rondleiding, uitleg en een presentatie hebben kinderen spelletjes gedaan. Ze hebben daarnaast een kunstkoe gemolken en als een ‘echte boer’ de melk in een kruiwagen naar de kalfjes gebracht. Deze afwisseling is niet alleen bij kinderen uit groep 3 van groot belang, maar geldt eigenlijk voor elke groep. Deze groep 3 is in totaal twee uur op de boerderij geweest en dat is door alle betrokkenen als ‘prima’ ervaren.

Begeleiding 
Sander is 28 jaar en naast veehouder ook docent op een agrarische MBO opleiding en gewend met groepen te werken. Een excursie voor groep 3 was echter wel nieuw. Erg spannend was het dus niet voor hem, maar een belangrijke tip heeft hij wel: “Laat de leerkracht de leiding overnemen als jij die even niet hebt.” Naast Sander hebben ook zijn beide ouders de excursie begeleid, zowel bij de presentatie als bij de praktische werkzaamheden. Vanuit de school was de betreffende leerkracht aanwezig, samen met een onderwijsassistent. Daarnaast kwamen twee ouders mee voor het vervoer van de leerlingen en in dit geval ook de directeur als zeer geïnteresseerde.” Hoeveel begeleiding nodig is, hangt volgens Sander heel sterk af van de harmonie in een groep. “Soms kan het met een enkele leerkracht, in andere situaties heb je wel drie à vier mensen nodig.”

Lees hier het interview met de leerkracht Nicole Krooshof van groep 3 van basisschool De Ontdekking

Lees hier de uitnodigingsbrief aan bedrijven en instellingen in Brummen en omgeving.