door Michèl van der Feen
Cruciaal bij het succesvol implementeren van W&T-onderwijs (Wetenschap & Technologie), is een ketenbenadering. Binnen elke keten zijn er een aantal elementen welke op elkaar afgestemd dienen te zijn om uiteindelijk maximaal rendement te kunnen halen. Kijkend vanuit die ketenbenadering zijn er simpelweg 3 belangrijke elementen te onderkennen, te weten:
1. Behoefte
2. Aanbod
3. Ontsluiting
Behoefte
Invulling geven aan W&T-onderwijs is voor de meeste scholen een hoofdpijndossier. Niet omdat ze de noodzaak niet inzien, maar omdat het een onderwerp is wat ver van ze af staat, waardoor ze niet het overzicht hebben in hoe ze het kunnen oppakken en integreren binnen hun onderwijsactiviteiten. Een rondgang langs verschillende PO- en VO-scholen in de regio Zwolle laat zien dat er absoluut een sterk groeiende behoefte èn gepercipieerde noodzaak bestaat aan hulp bij het invullen van W&T-onderwijs.
Aanbod
Voor de bovenbouw PO en de onderbouw VO is binnen de regio Zwolle relatief veel aanbod beschikbaar. Zowel in de zin van activiteiten en evenementen, alsook in de zin van ondersteunende activiteiten zoals professionalisering, beleidsondersteuning, etc.. De regio Zwolle kan wat dat betreft stellen bij de koplopers in Nederland te horen als het gaat om aanbod voor die twee doelgroepen (bovenbouw PO en onderbouw VO). In mindere mate is er aanbod voor de onderbouw en middenbouw van het PO, terwijl de scholen juist aangeven ook hier een sterke behoefte aan te hebben.
Ontsluiting
“Met een groeiende behoefte en een mooi en divers aanbod zou de ontsluiting een formaliteit moeten zijn. Echter dat is juist de achilleshiel van de huidige aanpak” zegt Michèl van der Feen van de Vrienden van Techniek. “Er zijn veel aanbieders die ieder voor zich scholen benaderen met hun aanbod. Scholen worden overspoeld met aanbod, zonder het overzicht te hebben, zonder samenhang. Vooral PO-scholen geven dat ook duidelijk aan en hebben behoefte bij een gestructureerde en organische invoering van W&T-onderwijs”.
Focus
“Onze focus ligt daarom op het creëren van een duurzame ontsluiting van behoefte en aanbod”, aldus Michèl van der Feen. “Daarbij hoeft het wiel niet opnieuw uitgevonden te worden. De Stadkamer als voormalige bibliotheek in Zwolle, heeft de functie gekregen als makelaar tussen behoefte en aanbod op het gebied van cultuureducatie. Zeer succesvol”.
Een belangrijk onderdeel van de aanpak via de Stadskamer is dat scholen geholpen worden met het zichtbaar maken van en invulling geven aan, de eigen behoefte. Elke school heeft een vast aanspreekpunt in de persoon van een cultuuradviseur bij de Stadkamer. De Stadkamer heeft overzicht in het aanbod, waaraan alle aanbieders mee kunnen doen. De Stadkamer is tevens bewaker van de kwaliteit van het aanbod en de uitvoering daarvan, inclusief de hele administratieve en financiële afhandeling. Last but not least, de Stadkamer heeft de benodigde infrastructuur richting scholen geheel ingericht.
Scholen betalen zelf een bedrag per leerling. Afhankelijk van de mate waarin scholen actief zijn met cultuureducatie en in hoeverre dit geïntegreerd wordt binnen het onderwijs, wordt het bedrag per leerling verdubbeld of zelfs vervijfvoudigd. Hoe actiever scholen zijn, hoe meer geld er beschikbaar komt voor verdere activiteiten. Scholen en aanbieders zijn laaiend enthousiast. De Gemeente Zwolle is voor deze aanpak zelfs beloond met de BNG Cultuurparticipatieprijs.
“W&T-onderwijs lijkt in die zin heel sterk op Cultuureducatie”, vervolgt Michèl. “Veel versplinterd aanbod, weinig samenhang en toch een sterke behoefte om W&T-onderwijs binnen onderwijs vorm te geven”.
Met scholen is gesproken of ze de aanpak van de Stadkamer ook voor W&T-onderwijs zouden zien zitten. Scholen (PO en VO) juichen dit zelfs van harte toe. De Stadkamer ziet W&T-onderwijs als logische volgende stap en daarmee staan alle signalen op groen om in de regio Zwolle juist de duurzame ontsluiting en daarmee verankering van W&T-onderwijs vorm te geven. Een praktische aanpak om te kunnen oogsten van alles wat er al gezaaid is in de afgelopen jaren, door gebruik te maken van de bestaande infrastructuur.
Samenwerkingspartners: Techniekpact Zwolle, De Stadkamer, TechAtelier (Windesheim) en Vrienden van Techniek. Informatie bij Michèl van der Feen m.vanderfeen@vvei.nl